آشنایی با چند بیماری دامی

شناخت چند نوع بیماری دامی مهم 

 

بیماری پرخوری یا آنتروتوکسمی در گله های بز به ۳ حالت بروز می کند :

پرخوری در بزغاله های بسیار جوان که در اثر مصرف بیش از حد شیر از بز مادر اتفاق می افتد و به سندرم بزغاله چلمن (Floppy Kid Syndrome) معروف است. نشانه های آن شامل اسهال و بی حالی و در موارد شدید مرگ هست و عمدتا به وسیله کلستریدیوم پرفری جنس تیپ C ایجاد می شود.

 پرخوری در بزهایی که از فاز تغذیه با شیر به فاز تغذیه با مواد جامد منتقل می شوند و به عبارت دیگر مرحله ی از شیر گیری و شروع تغذیه با علوفه و کنسانتره.
در این حالت ممکن است علائم بیماری شامل اسهال باشد و یا در برخی از موارد اسهال دیده نشود.

 پرخوری در بزغاله های مسن تر و بزهای بالغ که در اثر آلوده شدن با کلستریدیوم پرفری جنس تیپ C و D (عمدتا تیپ D ) اتفاق می افتد و عامل آن استفاده بیش از حد از بقولات است.

 

 

 علائم آلودگی انگلی در دام : 

 

1. کم خونی
2.  سرفه و مشکلات تنفسی
3.  کاهش وزن
4.  دام خوب غذا میخورد ولی رشدی ندارد.
5.  اسهال
6.  بطری تحت فکی
7. کیفیت نامناسب پشم و مو
8.  شکم بزرگ‌میشود در صورتی که دام ابستن نیست.

 برنامه ای منظم برای مبارزه با انگل ها داشته باشید چرا که انگل های داخلی و خارجی سبب ضعیف شدن ، کاهش رشد و افزایش ابتلا به سایر بیماری ها می شود.

 برای این کار می توانید در دوره های مختلف از :
مبندازول
آلبندازول
 مترونیدازول و
 آیور مکتین
استفاده نمایید.

 

 

 

آگالاکسی (سقط جنین یا مرده زایی)

 میزان تلفات 30 – 10 درصد است ولی تعداد زیادی دام به این علت که غده پستان در آنها آسیب دیده و برای همیشه غیر قابل استفاده می گردند، از گله حذف می شوند.

بیماری در هر سنی بروز می کند و جنس هم در ابتلا به بیماری دخالتی ندارد. عامل بیماری از طریق دستگاه گوارش یا نوک پستان وارد بدن می شود. آگالاکسی بیشتر به طور مستقیم از دامی به دام دیگر انتقال می یابد ولی گاهی به صورت غیر مستقیم از طریق شیردوشی نیز ممکن است انتقال یابد. عامل بیماری از طریق ترشحات بدن به خصوص شیر، ترشحات چشم و مفاصل دفع می شود. به دلیل اینکه دفع باکتری از شیر تا چند ماه بعد از بهبود ممکن است ادامه یابد بنابراین بیماری نه تنها توسط دام بیمار بلکه دام بهبود یافته نیز امکان دارد منتقل شود.

پس از ورود به بدن، باکتری وارد جریان خون می شود و ایجاد سپتی سمی می کند. دو تا سه روز بع د، باکتری از خون خارج و در اندامهای مختلف از جمله پستان، چشم و مفاصل موضع می گیرد و باعث بروز علایم بیماری می گردد.

 

با فواید و کاربرد روده گوسفندی اینجا آشنا شوید .

🔵 علایم بالینی:

 دوره کمون بیماری در شرایط تجربی 7-5 روز است ولی در شرایط طبیعی طولانی تر و حدود 13-11 روز می باشmoderین علامت بیماری تب شدید است که چندان دوام ندارد. بعلاوه بی اشتهایی و بی قراری نیز مشهود می باشد. ترشح شیر ابتدا کاهش می یابد و ترشحات چرکی از پستان خارج می شود و نهایتا” به علت فیبروز غده پستان شیر به طور کامل قطع می گردد. دو تا چهارده روز بعد از قطع شیر ضایعات چشم و مفاصل ظاهر می شود. تورم چشم باریزش ترشحات مخاطی و ترس از نور همراه است. درگیری مفاصل منجر به ایجاد اشکال در حرکت دام و لنگش می شود. گاهی تورم مفاصل شدید و دردناک و زمانی خفیف و غیر آشکار می باشد. دوره بیماری ممکن است از یک تا چند ماه به طول انجامد. سقط جنین ناشی از بیماری در میش ها و بزهای آبستن ممکن است اتفاق بیافتد. گاهی همه علایم در یک دام مشاهده می شود و زمانی در هر دامی در یک گله یکی از علایم فوق ممکن است بروز نماید.

تشخیص بیماری:

 تشخیص بیماری در سطح گله بر اساس جداسازی باکتری عامل بیماری از خون و بافت پستان و نیز انجام آزمایش ثبوت عناصر مکمل است. این آزمایش بلافاصله بعد از بروز علایم بالینی مثبت می شود. آزمایش الایزا که میزان حساسیت آن مشابه آزمایش ثبوت عناصر مکمل است برای شناسایی دام های حامل توصیه می گردد.

درمان:

 درمان دام های بیمار با تایلوزین یا اریترومایسین در صورتی که به موقع انجام شود تا 80 درصد موارد موثر خواهد بود. میزان تزریق تایلوزین10-5

میلی گرم برای هر کیلوگرم وزن بدن، روزانه تا سه روز است. اکسی تتراسایکلین شدت بیماری را کاهش می دهد ولی باعث کاهش میزان دفع باکتری از شیر نمی شود.

 پیشگیری و کنترل:

 در مواردی که دام از بیماری بهبود می یابد برای همیشه ایمن خواهد شد. واکسیناسیون دام ها با واکسن کشته شده همراه با ماده کمکی ساپونین در صورتی که بموقع استفاده شود موثر خواهد بود. به دلیل استعداد دام های جوان در ابتلا به بیماری، واکسیناسیون در سنین پایین توصیه می گردد. البته تجویز واکسن نبایستی در سنین کمتر از ده هفته انجام شود. بهترین زمان تجویز واکسن از سن سه ماهگی توصیه شده است. این واکسن را معمولا” 2 بار به مدت 2 هفته از راه زیر جلدی تزریق می کنند و مقدار تزریق هربار به میزان یک میلی لیتر می باشد. مدت زمان ایمنی 6 ماه است و در سال دوبار باید انجام شود. این واکسن برای میش ها 2 ماه قبل از زایش توصیه شده است.

 

 

 

بیماری تب بی دوام = تب سه روزه

این بیماری در گاو و گاو میش و در مناطق گرم و نیمه گرمسیری گزارش گردیده است .
انتقال بیماری :
از طریق گزش گونه خاصی از پشه ها صورت میگیرد . دوره کمون بیماری تا 8 روز است و در گاو شیری با تولید بالا صورت میگیرد .
علایم :
تب دو فازی ( پایین و بالا ) – حیوان افسرده – خسته – شلی عضلانی ناشی از کمبود کلسیم خون – سقط – فلجی همراه با Salivation ترشح بزاق – ترشحات بینی و چشمی – دوره این بیماری کوتاه و ظرف چند روز بهبودی ایجاد میشود. معمولا ایمنی دایمی علیه میروس ایجاد میگردد.
درمان:
درمان حمایتی است شامل استراحت دادن به حیوان – دادن دارو های ضد التهاب – تزریق کلسیم داخل رگی – داروها نباید خوراکی داده شوند به دلیل فلجی و شلی عضلات حنجره.
کنترل:
1- کنترل ناقل ( پشه ) در مناطق آندمیک 
2- واکسیناسیون 
 

 

 

بیماری میازیس گوسفند:

با شروع فصل گرما دامداران با پدیده ای به نام مگس سینوس بینی گوسفند مواجه می شوند که باعث مشکلاتی برای آنان می شود. این مگس در بسیاری از حیوانات اهلی و گاهی در انسان ایجاد بیماری می کند. به این مگس ، مگس سینوس بینی گوسفند یا سسپو می گویند. این مگس لارو خودش را در زخم های سطحی ، دهان ، گوش ، بینی و چشم انسان یا حیوان رها می سازد که باعث بیماریی به نام میازیس یا میاز می شود.موارد میاز انسانی بیشتر در چشم و گلو ایجاد می شود .

 

درمان: 
 
در صورت ایجاد میاز در زخم و یا پوست اولین اقدام پوشاندن محل آلودگی با لایه ای از روغن های نفتی مثل پارافین است. این اقدام باعث مسدود کردن سوراخ های تنفسی عقبی لاروها و خارج شدن آن ها از محل زخم برای دستیابی به اکسیژن است، سپس باید بلافاصله لاروها را خارج کرد. در صورت لزوم می بایست لاروها با جراحی از پوست یا عضو مورد تهاجم بخصوص چشم یا گوش خارج شوند. در میازهای حلق و گلو خوردن روغن ولرم باعث تحریک لاروها و رها شدن آن ها از مخاط گلو می شود.